Bebeğiniz sesler çıkarıyor ama kelimelere dönüşmüyor mu?
2 yaşındaki çocuğunuz hala konuşmuyor ya da cümle kuramıyor mu?
Birçok ebeveyn için şu soru kaçınılmaz olur:
“Acaba dil gelişiminde gerilik mi var?”
“Yoksa geç konuşacak çocuklardan mı?”
Bu yazıda dil gelişiminde geriliğin belirtilerini, yaşa göre normal gelişim sürecini ve ne zaman destek alınması gerektiğini anlatıyoruz.
Dil Gelişimi Nedir?
Dil, yalnızca konuşma değil; aynı zamanda anlama, ifade etme, iletişim kurma becerisidir.
Bir çocuk kelimeleri geç kullanıyorsa, bu durum dil gelişiminde gecikme ya da bozukluk anlamına gelebilir.
Dil Gelişiminde Gerilik Nasıl Anlaşılır?
Yaşa göre gelişim basamakları, dil gelişiminde geriliği anlamak için önemli ipuçları sunar:
12 Aylıkta:
- “Anne, baba” gibi anlamlı kelimeler söylemeli
- İsmi söylendiğinde bakmalı
- Basit komutları anlamalı (“gel”, “al”)
18 Aylıkta:
- En az 10 anlamlı kelime kullanmalı
- Basit yönergeleri yerine getirmeli
- Jest ve mimikle anlatım kurmalı
24 Aylıkta:
- En az 50 kelimeye sahip olmalı
- 2 kelimelik cümleler kurabilmeli (“anne ver”, “baba gel”)
- Sık sık kelimeleri tekrar etmeli
3 Yaşta:
- Basit soruları yanıtlamalı
- 3–4 kelimelik cümleler kurmalı
- Tanımadığı biri tarafından konuşması anlaşılabilir olmalı
Uyarı İşaretleri: Dil Gelişiminde Gecikme Belirtileri
Aşağıdaki durumlardan biri varsa, dil gelişiminde gerilik söz konusu olabilir:
2 yaşına gelmiş ama 10–20 kelimenin altında konuşuyorsa
Çevresindeki konuşmaları anlamakta zorlanıyorsa
Sorulara tepki vermiyor ya da komutları yerine getirmiyorsa
Konuşmayı hiç denemiyor, sadece işaretlerle iletişim kuruyorsa
Kendi başına ses çıkarmıyor, taklit etmiyorsa
Sözcüklerin yerini anlamsız sesler alıyorsa (“mama” yerine “baba”)
Bu belirtiler varsa, “geç konuşur” diyerek beklemek yerine uzman görüşü almak çok daha doğru bir yaklaşımdır.
Değerlendirme Süreci Nasıl Olur?
Dil ve konuşma gelişiminde gerilikten şüphelenildiğinde, bir uzmanın yapacağı değerlendirme şunları içerir:
İşitme kontrolü
Reseptif (anlama) ve ekspresif (anlatma) dil düzeyinin ölçümü
Gelişimsel testler (örn. oyun temelli değerlendirme)
Ebeveynle gelişim öyküsünün alınması
Gerekirse müdahale planı hazırlanması
Son Söz: Erken Fark Et, Güçlü Destekle Yol Al
Dil gelişimi çocuğun sadece konuşma değil, akademik başarı, özgüven ve sosyal ilişki kurma becerilerinin temelidir.
Gecikme varsa, bu sadece bir “bekleyip geçer” durumu olmayabilir.
Erken fark edilen bir dil gelişim sorunu, zamanında müdahaleyle çok daha hızlı ve etkili şekilde çözülebilir.
Uzman Görüşü İçin Bize Ulaşın
Kadıköy’deki ofisimizde ya da online seanslarla;
Dil gelişim değerlendirmesi
Bireyselleştirilmiş terapi planı
Aileye özel yönlendirme ve takip desteği sunuyoruz.