Her Harf Karıştırma Disleksi midir?
Çocuğunuz “b” ile “d” harfini karıştırıyor mu?
Yazarken harf atlıyor, okumayı sevmiyor, kelimeleri tersten mi yazıyor?
Bu durum birçok ebeveyni kaygılandırır:
“Acaba disleksi olabilir mi?”
Ancak her harf karıştırma ya da yazım hatası disleksi anlamına gelmez. Peki gerçek disleksi belirtileri nelerdir? Ne zaman destek almak gerekir? İşte bu yazımızda sık karıştırılanları netleştiriyoruz.
Disleksi Nedir?
Disleksi, zekâyla ilgisi olmayan, nörogelişimsel bir öğrenme farklılığıdır. En belirgin özelliği okuma ve yazma becerilerinde güçlük yaşanmasıdır.
Ancak bu güçlük, sadece tembellik ya da dikkatsizlikten kaynaklanmaz; beynin bilgiyi işleme şekli farklıdır.
Disleksi; yaşam boyu sürebilir, ancak erken tanı ve uygun destekle büyük oranda yönetilebilir.
Disleksi Belirtileri Nelerdir?
Her çocuk farklıdır; ancak aşağıdaki belirtiler sıklıkla görülür:
Okul Öncesi Dönemde:
- Konuşmaya geç başlama
- Kafiyeli kelimeleri öğrenmede zorlanma
- Harf–ses eşleştirmede zayıflık
- Sağı–solu karıştırma
İlköğretim Döneminde:
- Harfleri ters yazma ya da karıştırma (“b” ↔ “d”, “p” ↔ “q”)
- Yavaş, hatalı ve zorlayıcı okuma
- Yazarken harf/kelime atlama
- Okuduğunu anlamakta güçlük
- Yazım ve imla kurallarına dikkat edememe
- Kelimeleri hecelerken zorlanma
Daha Büyük Yaşlarda:
- Yabancı dil öğrenmede zorlanma
- Zaman yönetiminde güçlük
- Organizasyon becerilerinde zayıflık
- Sınavlarda süreyi kullanamama
- Okuma/öğrenme içeriği artınca okuldan kaçınma
Her Harf Karıştırma Disleksi midir?
Hayır. Özellikle 6–7 yaş civarında harf karıştırmaları çok normal olabilir. Öğrenme sürecinin doğal bir parçası olarak görülür.
Ancak bu karıştırmalar:
- Süreklilik gösteriyorsa,
- Akademik başarıyı belirgin şekilde etkiliyorsa,
- Çocuğun özgüveninde düşüş yaratıyorsa,
- Ailede benzer öyküler varsa,
Disleksi açısından değerlendirme yapılmalıdır.
Aileler Ne Yapmalı?
- Gözlem yapın, aceleyle etiketlemeyin.
- Öğretmenle iletişim kurun, sınıf içi gözlemleri öğrenin.
- Suçlayıcı değil destekleyici bir dil kullanın.
- Bir uzmana başvurun, çünkü doğru tanı → doğru destek demektir.
Unutmayın: Disleksi bir engel değil, farklı bir öğrenme biçimidir.
Doğru Müdahale ile Başarı Mümkün!
Erken tanı alan ve bireysel farklılıklarına uygun destek alan çocuklar, akademik ve sosyal yaşamda başarılı olabilirler. Disleksili birçok sanatçı, bilim insanı ve yazar, bu durumu avantaja çevirmiştir.
Şimdi Ne Yapmalıyım?
Disleksi belirtilerinden şüpheleniyorsanız:
Gelişimsel değerlendirme yaptırın
Müdahale planı oluşturun
Okul–aile–uzman iş birliğini kurun
Kadıköy’deki ofisimizde ya da online olarak uzman görüşmesi alabilirsiniz.